การควบรวมและการเข้าซื้อกิจการ หรือ Mergers and Acquisitions (M&A) เป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและต้องการความรอบคอบในการดำเนินการ ไม่ว่าจะเป็นบริษัทที่ต้องการขยายธุรกิจ เพิ่มความสามารถทางการแข่งขัน หรือต้องการเข้าสู่ตลาดใหม่ กระบวนการ M&A เป็นเครื่องมือสำคัญที่สามารถช่วยให้องค์กรบรรลุเป้าหมายเหล่านี้ได้ ในบทความนี้ เราจะสำรวจขั้นตอนพื้นฐานสำคัญของกระบวนการ M&A

1. การวางแผนและการวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์: กระบวนการ M&A เริ่มต้นด้วยการวางแผนเชิงกลยุทธ์ ซึ่งเป็นการระบุเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการควบรวม หรือการเข้าซื้อกิจการ บริษัทต้องประเมินว่าการทำธุรกรรมนี้จะช่วยเพิ่มมูลค่าให้กับองค์กรอย่างไร รวมถึงการประเมินโอกาสและความเสี่ยงต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้น

2. การหาบริษัทเป้าหมายและการเจรจา: เมื่อมีการกำหนดกลยุทธ์แล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการหาบริษัทเป้าหมายที่มีคุณสมบัติตรงตามวัตถุประสงค์ของการควบรวมหรือการเข้าซื้อกิจการ การเลือกบริษัทเป้าหมายต้องพิจารณาจากปัจจัยหลายประการ เช่น ขนาดธุรกิจ สถานะทางการเงิน สภาพคล่อง และแนวโน้มการเติบโต หลังจากนั้น การเจรจาเพื่อให้ได้ข้อตกลงที่เป็นประโยชน์ต่อทั้งสองฝ่ายจะเริ่มขึ้น

3. การทำ Due Diligence: การทำ Due Diligence เป็นขั้นตอนที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในกระบวนการ M&A ซึ่งบริษัทผู้ซื้อจะทำการตรวจสอบสถานะทางการเงิน สัญญาทางธุรกิจ ภาระหนี้สิน และปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับบริษัทเป้าหมาย การตรวจสอบอย่างละเอียดถี่ถ้วนนี้จะช่วยลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และทำให้กระบวนการ M&A ดำเนินไปอย่างราบรื่น

4. การจัดทำสัญญาและการปิดการขาย: เมื่อการตรวจสอบ Due Diligence เสร็จสิ้นแล้ว การจัดทำสัญญาการควบรวมหรือการเข้าซื้อกิจการจะเริ่มขึ้น สัญญานี้จะระบุเงื่อนไขและข้อตกลงต่างๆ ที่ทั้งสองฝ่ายต้องปฏิบัติตาม รวมถึงการชำระเงิน การโอนสิทธิ์ในทรัพย์สิน และการปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง หลังจากนั้น กระบวนการปิดการขายจะเกิดขึ้น โดยการโอนกรรมสิทธิ์และการดำเนินการตามเงื่อนไขที่ระบุในสัญญา

5. การบูรณาการหลังการควบรวม: ขั้นตอนสุดท้ายของกระบวนการ M&A คือการบูรณาการหลังการควบรวม ซึ่งเป็นการรวมระบบ การจัดการทรัพยากร และวัฒนธรรมองค์กรของบริษัททั้งสองฝ่ายให้เข้ากันอย่างลงตัว การบูรณาการที่ดีจะช่วยให้ธุรกิจใหม่ที่เกิดจากการควบรวม หรือการเข้าซื้อกิจการสามารถดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และบรรลุเป้าหมายที่วางไว้

กระบวนการ M&A เป็นกระบวนการที่มีความซับซ้อนและต้องการความรอบคอบในทุกขั้นตอน จากการวางแผนเชิงกลยุทธ์ การหาบริษัทเป้าหมาย การทำ Due Diligence การจัดทำสัญญา ไปจนถึงการบูรณาการหลังการควบรวม ความสำเร็จของกระบวนการ M&A ขึ้นอยู่กับการดำเนินการอย่างละเอียดถี่ถ้วนในแต่ละขั้นตอน เพราะฉะนั้นไม่ว่าคุณจะเป็นบริษัทที่กำลังพิจารณาการควบรวม หรือจะเป็นบริษัทที่กำลังสนใจจะเข้าซื้อกิจการ การเข้าใจกระบวนการ M&A เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้คุณสามารถตัดสินใจได้อย่างมั่นใจและมีประสิทธิภาพ

ที่มาของข้อมูล/ภาพ: สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.), ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.)